Mảnh đất Bình Thuận thu hút đông đảo du khách mỗi năm bởi cảnh quan thiên nhiên vô cùng ấn tượng. Nơi đây còn nổi tiếng với rất nhiều đặc sản trứ danh góp phần tạo nên sự đa dạng của văn hóa ẩm thực. Con Dông cát là một trong những đặc sản rất riêng của xứ Bình Thuận, nhất định bạn nên nếm thử một lần khi đặt chân đến vùng đất này.

1. Đặc sản con Dông cát nổi tiếng xứ Bình Thuận

Con Dông chủ yếu sinh sống trên đất cát tự nhiên ven biển

Con Dông cát theo cách gọi của từng địa phương còn có các tên gọi khác như con kỳ nhông cát hay con nhông. Thực tế, Dông là một loại bò sát chủ yếu sinh sống tại vùng đất cát nên quen gọi là Dông cát. Ở Việt Nam, con Dông thích nghi chủ yếu trên đất cát tự nhiên ven biển thuộc các tỉnh dọc vùng Duyên hải miền Trung như Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa Vũng Tàu…

Con Dông cát thường sống tập trung ở các bãi đất hoang, các bụi cây, các khu vực trồng phi lao, trồng keo… Buổi sáng, loài bò sát này thường bò ra khỏi hang để sưởi ấm và điều hòa nhiệt độ cơ thể. Đây cũng là lúc chúng đi tìm thức ăn và chơi đùa với nhau. Chỉ đến xế chiều, con Dông cát mới chui vào hang và đóng cửa bằng cách vùi cát vào cửa hang.

Bình Thuận là nổi tiếng là vùng đất của nắng, của gió với rất nhiều đồi cát mênh mông trải dài. Các đụn cát là điều kiện thích hợp để Dông sinh trưởng và phát triển. Bởi loài vật này có khả năng nhịn uống nước lâu ngày và sinh sống tốt trong môi trường nắng nóng khắc nghiệt. Con Dông Bình Thuận xuất hiện quanh năm nhưng nhiều nhất là vào mùa mưa, khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch. Đến nay, ngành nuôi Dông ở Bình Thuận ngày một phát triển và mở rộng với quy mô lớn.

Nhìn vẻ bề ngoài, con Dông cát có nhiều điểm giống con thằn lằn nhưng kích thước lớn hơn. Có thể dễ dàng phân biệt Dông đực và Dông cái qua màu da. Trong khi Dông đực có bộ da sắc màu sặc sỡ thì Dông cái bộ da chỉ có duy nhất một màu. Để bắt được giống đặc sản quý của vùng đất Bình Thuận này người dân phải sử dụng nhiều cách như đào, chặn ngách, bẫy, giăng lưới, dò hay thổi…

2. Các món ăn đặc sắc chế biến từ con Dông cát

Món gỏi dông được nhiều du khách yêu thích

Loài Dông sống hoang dã là một trong những món ăn và món nhậu của người dân địa phương từ rất lâu đời. Sự phát triển về du lịch đã kéo theo nhiều đổi mới, sáng tạo trong nền văn hóa ẩm thực của Bình Thuận. Con Dông cát đã trở thành món ăn đặc sản nổi tiếng của vùng đất này. Ghé thăm Phan Thiết, bạn có thể tìm thấy món Dông ở menu của bất kỳ nhà hàng hay quán ăn nổi tiếng nào.

Đặc sản Dông cát trứ danh nổi tiếng đến mức khiến du khách đến Bình Thuận đều có xu hướng thưởng thức các món ăn ngon lạ này. Thịt Dông màu trắng gần giống như thịt gà nhưng mềm với vị ngọt tự nhiên và bùi hơn. Đặc biệt, phần da rất giòn nhưng xương sụn lại mềm, ăn rất ngon miệng.

Từ Dông cát, các đầu bếp tài ba có thể chế biến được rất nhiều món ăn lạ miệng và hấp dẫn như: Dông nướng muối ớt, Dông nướng lá lốt, Dông roti, chả Dông, gỏi Dông, Dông bằm xúc bánh đa và Dông cát nấu cháo tiêu… Mỗi món ăn đều mang dư vị rất riêng biệt, chỉ cần thưởng thức một lần sẽ nhớ mãi không sao quên được.

Ở Bình Thuận, gỏi Dông là món ngon được nhiều tín đồ ẩm thực ưa thích hơn cả. So với các món gỏi khác thì gỏi Dông cát được chế biến rất kỳ công với nhiều công đoạn. Dông phải để nguyên con, cạo sạch lớp da đất bên ngoài trước khi làm sạch ruột. Sau khi sơ chế sạch sẽ, Dông sẽ được luộc chín, loại bỏ phần xương và xé lấy thịt. Nếu đến Phan Thiết mà chưa được thưởng thức món gỏi Dông ngon khó cưỡng này thì coi như bạn chưa được đến đây.

Đặc sản Dông cát nướng ngon mê ly tại Phan Thiết

Dông cát nướng cũng là một trong những món ngon làm nên tên tuổi của nền ẩm thực Phan Thiết. Món ngon hấp dẫn này được chế biến từ những con Dông béo mập và ngọt thịt. Dông được tẩm ướp gia vị hoàn chỉnh và nướng trên bếp than đảm bảo giữ trọn hương vị đậm đà rất riêng của món ăn. Món Dông nướng ở Bình Thuận có vị rất khác, khó có thể tìm thấy ở nơi nào. Thịt Dông chín vàng hai mặt, săn lại và khi thưởng thức rất mềm và cực kỳ ngọt thịt, ngon đến mê ly.

Đặc sản Dông cát còn được đánh giá là món ngon bổ dưỡng cực kỳ tốt cho sức khỏe. Thành phần thịt Dông chứa hàm lượng đạm cao, giúp bồi bổ sức khỏe cho người mới ốm dậy và phụ nữ sau sinh… Đặc biệt, món ăn này không đơn thuần chỉ là món nhậu lai dai của các quý ông mà còn có công dụng tăng cường sức khỏe và sinh lực cho phái mạnh.

Những ai đã từng đến Bình Thuận và được thưởng thức đặc sản con Dông cát thì không thể quên được hương vị đậm đà trong ký ức. Bạn có thể tìm thấy các món Dông ở nhiều quán ăn, nhà hàng nhưng Dông ở phố biển Phan Thiết vẫn mang những dư vị rất riêng biệt, không thể lẫn ở bất cứ đâu. Ngoài con dông, Phan Thiết cũng còn rất nhiều món ăn đặc sản khác.

Huỳnh (Phan Rí+)

Nguồn sưu tầm