Lễ hội Cầu ngư trên đảo Cù Lao Câu
Đã thành thông lệ, cứ vào ngày rằm tháng 4 âm lịch, toàn bộ ngư dân xã Phước Thể, huyện Tuy Phong lại hướng về lễ cầu ngư tại Lăng ông Nam Hải trên đảo Cù Lao Câu (Hòn Cau) cách đất liền khoảng 10 km.
Ngay từ sáng sớm, hàng chục chiếc thuyền của ngư dân rẽ sóng hướng về Hòn Cau thực hiện dọn dẹp, trang trí cờ phướn và dâng lễ vật thờ cúng lên bàn thờ Lịnh Ông Nam Hải và tả ban chư vị, hữu ban chư vị.
Được biết lễ cầu ngư tại Lăng Ông Nam Hải trên đảo Cù Lao Câu là tục lệ truyền thống của ngư dân xã Phước Thể có từ lâu đời nhằm cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, ngư dân vươn khơi bám biển an toàn, tôm cá đầy khoang. Tiếp nối truyền thống đó, những năm qua ngư dân Phước Thể thông qua Vạn ngư nghiệp của xã tiếp tục đoàn kết, thực hiện tu bổ Lăng ông Nam Hải và kế thừa, lưu giữ nét văn hóa đặc trưng của người dân vùng biển. Bên cạnh đó để ngư dân thực hiện lễ được đảm bảo an toàn, Khu bảo tồn biển Hòn Cau phối hợp với lực lượng biên phòng tuần tra, nhắc nhở người dân giữ an toàn khi di chuyển trên biển. Lực lượng quân sự, công an cũng tuần tra trên đảo nhằm đảm bảo an ninh, tiến hành nhắc nhở người dân, du khách giữ vệ sinh chung trên đảo.
Bầu trời tháng 4 cao vời vợi, mặt nước Hòn Cau phẳng lặng, xanh ngắt một màu, rất đông người dân và du khách phương xa đã đến để tận mắt chứng kiến nghi thức thỉnh rước ông Sanh về lăng.
Đúng 4 giờ chiều, Ban tế lễ dẫn đầu đoàn rước kiệu, cờ lễ, chiêng, trống và đội chèo bả trạo đi về phía nam đến nơi không có ghe thuyền neo đậu thì dừng lại. Kiệu lễ đặt hướng ra biển khơi, chiêng, trống đứng 2 bên kiệu lễ, đội chèo bả trạo đứng thành 3 hàng trước kiệu lễ. Sau một hồi chiêng, trống, ông Chánh bái, Bồi bái lên hương đèn hướng mặt về biển khơi khấn bái và quỳ lạy trước kiệu lễ. Sau đó, đội chèo bả trạo tiến hành diễn xướng bổn chèo nghinh thỉnh Ông Sanh để thỉnh mừng thần Nam Hải về Lăng chứng giám lễ cầu ngư của ngư dân. Khi Chánh bái, Bồi bái mời các vị hải thần an vị xong, bên ngoài đội chèo Bả trạo diễn xướng một số bổn chèo để mừng thần Nam hải và các vị hải thần an vị trong lăng. Chèo bả trạo diễn xướng thể hiện nhiều điệu bộ với cách thức di chuyển đội thay đổi liên tục theo hàng hai, hàng một, hàng tư, hình xoắn ốc, hàng tư lộn ngược vòng… kết hợp động tác đứng nhún người, khua mái chèo và quỳ hầu theo sự điều khiển nhịp của Tổng mũi và diễn xướng hát nội dung bổn chèo của Tổng lái làm cho không khí của nghi thức lễ nghinh thỉnh Ông Sanh thêm phần rộn ràng, sinh động.
Sau phần nghi thức thỉnh rước ông Sanh, đúng 7 giờ ban tế lễ thực hiện lễ cúng tiên, lễ cúng chánh sẽ diễn ra vào lúc 4 giờ sáng và hoàn mãn lễ. Theo những ngư dân cao tuổi cho biết, Lăng ông Nam Hải tại đảo Cù Lao Câu có từ đời vua Minh Mạng và tồn tại đến nay. Qua hàng trăm năm, bao thế hệ ngư dân nối tiếp nhau vẫn kế thừa, và thực hiện lễ cầu ngư hàng năm cho đến hôm nay. Đây là một nét văn hóa hết sức đặc sắc của ngư dân xã Phước Thể nói riêng và người dân vùng biển nói chung. Việc tổ chức lễ cầu ngư không những cầu mong cho ngư dân vươn khơi thuận buồm xuôi gió mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, khát vọng chinh phục biển cả bao la.
Nguồn sưu tầm
Phi Hải